14 спецыялістаў Мінпрыроды, ДУ «Белгідрамет», ДУ «РЦАК» наведалі Швецыю і Данію ў межах праекта «Падтрымка эфектыўнага маніторынгу выкідаў у атмасфернае паветра і радыяцыйнага маніторынгу, удасканаленне кіравання навакольным асяроддзем у Беларусі», які фінансуецца Еўрапейскім саюзам і спаўняецца кампаніяй Hulla & Co. Human Dynamics KG у супрацоўніцтве з Мінпрыроды. Акрамя пытанняў маніторынгу забруджвання паветра, беларускіх спецыялістаў цікавілі інвентарызацыя выкідаў, сістэмы рэгістрацыі і справаздачнасці аб выкідах, уключаючы мадэляванне і карціраванне выкідаў, кіравання якасцю паветра і г.д.
З беларускімі экспертамі падчас вучэбнай паездкі працавалі 27 спецыялістаў Стакгольмскага універсітэта, Шведскага інстытута экалагічных даследаванняў, у тым ліку яго Гётэборгскі філіял, Шведскай эталоннай лабараторыі і яе кафедры экалагічных навук і аналітычнай хіміі, вымяральных метэаралагічных станцый Гётеборга і Орхускага універсітэта, Дацкага цэнтра навакольнага асяроддзя і энергетыкі і Дацкага метэаралагічнага інстытута. Адбыліся сустрэчы з прадстаўнікамі Міністэрства навакольнага асяроддзя Швецыі, Шведскага агенцтва па ахове навакольнага асяроддзя, муніцыпалітэтаў гарадоў Гётэборг і Мальме, грамадскіх арганізацый і інш.
Спецыялісты Беларусі атрымалі дадатковыя веды па асноўных пытаннях абароны атмасфернага паветра. Швецыя і Данія значна прасунуліся ў гэтым кірунку. Напрыклад, за апошнія дзесяць гадоў канцэнтрацыя мелкодісперсных аэразоляў ў гэтых краінах скараціліся на чвэрць. Спецыялістам Беларусі, дзе канцэнтрацыя гэтых часціц у паветры ў тры разы вышэй, былі цікавыя як заканадаўчыя асновы, так і інструментарый, якія дазволілі гэтым краінам дасягнуць самай высокай якасці паветранага асяроддзя на кантыненце.
Па водгуках удзельнікаў паездкі, асабліва цікава было пазнаёміцца з нормамі адпаведных еўрапейскіх дырэктыў і іх выкананнем, са спосабамі маніторынгу атмасфернага паветра, якія могуць быць ужытыя ў Беларусі, з тэхнічнай інфраструктурай маніторынгу, метадамі дыстанцыйнага зандзіравання і абсталяваннем сістэм вымярэнняў, збору, рэгістрацыі і аналізу дадзеных. Напрыклад, эксперты па мадэляванні комплекснай ацэнкі якасці паветра ў Швецыі прадставілі мадэль GAINS. Мадэль актыўна выкарыстоўваецца ў еўрапейскіх даследаваннях якасці паветра для аналізу эканамічна апраўданых мер кантролю выкідаў. У Беларусі цяпер таксама распрацоўваюцца інструменты па мадэляванні і прагназаванні якасці паветра ў гарадах, і вопыт замежных калег дапаможа стварыць эфектыўную сістэму прыняцця рашэнняў па паляпшэнню якасці паветранага асяроддзя, асабліва ў індустрыяльных раёнах.
Усяго ў рамках праекта прадугледжана шэсць навучальных паездак у пяць краін ЕС. Таксама праект вядзе работу па абнаўленні абсталявання станцый маніторынгу і лабараторый па вымярэнні атмасферных выкідаў у Беларусі, гарманізацыі нацыянальнага заканадаўства ў галіне маніторынгу і кантролю якасці паветра з еўрапейскім.
